Νευροωτολογία
Η διάγνωση των διαταραχών της ισορροπίας, της ακοής, των εμβοών, και του ιλίγγου απαιτεί έμπειρο εξεταστή με βαθιά γνώση της ανατομίας και φυσιολογίας αλλά και πολύπλοκο εξοπλισμό που διαθέτουν οι εξειδικευμένοι στην Νευροωτολογία και τον ίλιγγο ΩΡΛ ιατροί. Ο γιατρός εξειδικεύτηκε στην Νευροωτολογία - Ακουολογία στο ειδικό ερευνητικό εργαστήριο ΝΕΥΡΟΩΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΑΚΟΗΣ και ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ της ΩΡΛ κλινικής του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ στο ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Νοσοκομείο υπό την καθοδήγηση των καθηγητών
Ε. ΦΕΡΕΚΥΔΗ, Κ. ΠΑΠΑΦΡΑΓΚΟΥ και Σ. ΚΟΡΡΕ.
Το εργαστήριο του ιατρείου μας διαθέτει όλον αυτόν τον σύγχρονο εξοπλισμό, και εξειδικεύεται στην εκτέλεση ποσοτικών και ποιοτικών μετρήσεων που αφορούν την ακουστική λειτουργία, τις εμβοές και την λειτουργία της ισορροπίας.
Ο γιατρός είναι μέλος.
•Της Πανελλήνιας Ιατρικής Ακουολογικής Νευροωτολογικής Εταιρείας.
Ο ωτορινολαρυγγολόγος είναι ο ποιό ειδικός στην αντιμετώπιση των ιλίγγων • Γιατί το όργανο της ισορροπίας ο λαβύρινθος, βρίσκεται στο αυτί. • Γιατί οι συχνότερες παθήσεις που προκαλούν ίλιγγο είναι παθήσεις του λαβυρίνθου. • Γιατί το ιατρικό εκπαιδευτικό σύστημα σε όλον τον δυτικό κόσμο, από παράδοση, εκπαιδεύει κυρίως τους ωτορινολαρυγγολόγους για την διάγνωση και αντιμετώπιση των ιλίγγων. |
Ο ίλιγγος, οι εμβοές, και η βαρηκοΐα δεν είναι ασθένειες, αλλά συμπτώματα, γι αυτό θα πρέπει να αναζητείται η αιτία τους, η οποία σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να είναι επικίνδυνη. Η εκτίμηση ξεκινά με λεπτομερές ιστορικό και συνεχίζεται με εξετάσεις κλινικές, ακουολογικές, νευροωτολογικές, αιματολογικές και ενίοτε απεικονιστικές.Ακουολογικές εξετάσεις ιλίγγου | Διαγνωστικές εξετάσεις ιλίγγου | |
| Ακουστικά προκλητά δυναμικά | ||
| Τυμπανομετρία | ||
| Ωτοακουστικές εκπομπές (ΟΑΕς ) | Δοκιμασία απότομης στροφής της κεφαλής (head thrust test) | |
| Εξέταση με τονοδότες | ||
| Ομιλητική ακουομετρία | δοκιμασία Hennebert με πνευματικό ωτοσκόπιο Single | |
 Δείτε • το Κέντρο μελέτης εμβοών • Ο δεκάλογος των γιατρών για τη διάγνωση και αντιμετώπιση εμβοών • τις εμβοές και το ερωτηματολόγιο αξιολόγησης και αντιμετώπισης εμβοών |
Δείτε • τον Ίλιγγο και τις • Ασκήσεις αντιρροπήσεως του ιλίγγου-αιθουσαία αποκατάσταση  • γιατί Κάθε ίλιγγος χρειάζεται Ωτορινολαρυγγολόγο και μάλλιστα επειγόντως • για τον Έλεγχο ιλλίγου με νυσταγμογράφημα |
Ο ωτορινολαρυγγολόγος είναι ο ποιό ειδικός στην αντιμετώπιση των ιλίγγων |
 • Εχετε ίλιγγο; γυρίζουν όλα; ζαλίζεστε; σας έρχετε εμετός;
• Κατ αρχήν μην πανικοβάλλεστε, ξαπλώστε μείνετε ακίνητοι, χαμηλώστε το φωτισμό πάρτε την πίεση και τηλεφωνήστε αμέσως στο γιατρό σας, πριν χαθούν πολύτιμα για τη διάγνωση συμπτώματα.
• Μην πάρετε κάποιο φάρμακο επειδή το έπερνε κάποιος άλλος που είχε ίλιγγο, γιατί θα καταστείλετε συμπτώματα που θα βοηθήσουν το γιατρό σας στη διάγνωση.
• Ο ίλιγγος είναι σύμπτωμα και από τι πάσχετε θα το βρεί ο γιατρός σας.
• Είναι πολύ συχνός και αντιμετωπίζεται συνήθως με επιτυχία.
• Προσοχή στο χρόνιο ίλιγγο γιατί είναι συχνός σε κεντρικές βλάβες
Η αίσθηση της ισορροπίας εξαρτάται από τις φυσιολογικές η όχι αλληλεπιδράσεις:
  Ίλιγγος θέσης (Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσεως BPPV)
Αιτίες ιλίγγου θέσης
Στον ίλιγγο θέσεως, ωτοκονία από τον ωτολιθοφόρο υμένα του ελειπτικού κυστιδίου κινείται ελεύθερα στην λέμφο συνήθως του οπίσθιου ημικύκλιου σωλήνα (θεωρία της καναλολιθίασης), ή προσκολλάται στο κυπέλλιο (θεωρία της κυπελολιθίασης). Έτσι στην πρώτη περίπτωση οι ελεύθερα κινούμενοι ωτόλιθοι απο αδράνεια δημιουργούν ανώμαλο ρεύμα κίνησης στη λέμφο, ενώ στη δεύτερη αλλάζει το ειδικό βάρος του κυπελλίου το οποίο δεν έχει πλέον το ίδιο ειδικό βάρος με την έσω λέμφο με αποτέλεσμα να καθίσταται ανώμαλα ευαίσθητο στη βαρύτητα και να μην αντιδρά φυσιολογικά σε ορισμένες κινήσεις του κεφαλιού. Οι αισθητήρες γωνιακής επιτάχυνσης δηλαδή των ημικύκλιων σωλήνων, μετατρέπονται σε ανώμαλα ευαίσθητους αισθητήρες βαρύτητας.
Μία από τις πιο συχνές αιτίες του καλοήθη παροξυσμικού ίλιγγου θέσης (BPPV) είναι το τραύμα στο κεφάλι. Αν και οι πραγματικοί μηχανισμοί δεν είναι ακριβώς γνωστοί, οι δυνάμεις σύγκρουσης προκαλούν κατά πάσα πιθανότητα αποκόληση των σωματιδίων (ωτόλιθοι) της ωτοκονίας που βρίσκονται στο ελειπτικό κυστίδιο, για να εκτοπιστούν και να μεταναστέψουν στον ημικύκλιο σωλήνα. Άλλοι παράγοντες που προδιαθέτουν τα άτομα με καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσης περιλαμβάνουν, εκφύλιση λόγω ηλικίας, παρατεταμένη κατάκλιση, οξύ αλκοολισμό, σημαντική χειρουργική επέμβαση, και νόσους του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Στο μεγαλύτερο όμως ποσοστό είναι αγνώστου αιτιολογίας (ιδιοπαθής). Ποιό συχνή είναι η καναλολιθίαση του οπίσθιου ημικύκλιου σωλήνα σε ποσοστό περίπου 80% του συνόλου των BPPV. Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης του οριζόντιου ημικύκλιου σωλήνα εμφανίζεται σε ποσοστό περίπου 3%(5-20%) του συνόλου των BPPV. Ο πρόσθιος ημικύκλιος σωλήνας απέχει μακράν στην λιγότερο συχνή θέση σε ποσοστό περίπου 2% του συνόλου των BPPV.Σε μερικές περιπτώσεις είναι δυνατόν να υπάρχει αμφοτερόπλευρος καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης, δηλαδή εκδήλωση συμπτωμάτων που οφείλεται σε διαταραχές και από τα δύο αυτιά. Πολλοί ασθενείς έχουν ταυτόχρονη παθολογία και του υπόλοιπου αυτιού, το οποίο υπογραμμίζει τη σημασία μιας ολοκληρωμένης νευροωτολογικής εξέτασης. Οι συχνότητες των διαφόρων αιτίων είναι οι εξής:
Συμπτώματα ιλίγγου θέσης
Οι ασθενείς τυπικά αναφέρουν επεισόδια ζάλης, όταν γυρνούν πλευρό ευρισκόμενοι σε ύπτια θέση (ανάσκελα) ή μετά το σήκωμα από το κρεβάτι, όταν κινούν το κεφάλι για να κοιτάξουν προς τα πάνω ή σκύβουν για να δέσουν τα κορδόνια τους. Τα επεισόδια αυτά διαρκούν δευτερόλεπτα.
Διάγνωση ιλίγγου θέσης
Δοκιμασία Dix Hallpike  Δοκιμασία Dix Hallpike Η διάγνωση του ιλίγγου θέσεως του οπισθίου σωλήνα γίνεται με τη δοκιμασία Dix Hallpike.
 Στη δοκιμασία αυτή ο ασθενής τοποθετείται γρήγορα από την καθιστή στην ύπτια (ανάσκελα) θέση φέρνοντας το κεφάλι σε επίπεδο χαμηλότερο από το υπόλοιπο σώμα αρχικά στη δεξιά και μετά σηκώνεται, και στη συνέχεια γίνεται το ίδιο στην αριστερή πλευρά. Όταν η δοκιμασία είναι θετική οι ασθενείς εμφανίζουν τυπικό περιστροφικό ίλιγγο και νυσταγμό με κατεύθυνση συνήθως προς το κατώτερο εξεταζόμενο αυτί που βρίσκεται πλησιέστερα προς το έδαφος (γεωτροπικός), που διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα. Αντιθέτου φοράς νυσταγμός (απογεωτροπικός) εμφανίζεται κατά το σήκωμα. Χαρακτηριστικά του νυσταγμού είναι η καθυστέρηση έναρξης μερικά(5-10) δευτερόλεπτα(λανθάνων χρόνος) και η κόπωση (ελάτωση) μετά από επανάληψη του χειρισμού. Η αίσθηση ιλίγγου - ζάλης χωρίς νυσταγμό ΔΕΝ θεωρούνται διαγνωστικά για BPPV. Κάτι άλλο προκαλεί τη ζάλη. Αν ο νυσταγμός δεν παρουσιάζει κόπωση, δεν παραπέμπει σε ένα πρόβλημα από το εσωτερικό του αυτιού αλλά σε κεντρικό (του εγκεφάλου) ή της σπονδυλικής στήλης.  δοκιμασία Dix Hallpike δεξιά 
δοκιμασία Dix Hallpike αριστερά
Γιά τον οριζόντιο (ή Hoizontal) σωλήνα BPPV γίνεται η παρακάτω δοκιμασία  Δοκιμασία ύπτιου ρολό (Supine roll test ή ελιγμός Pagnini-McClure) γιά τον οριζόντιο σωλήνα
Ύπτια δοκιμή ρολό (Supine roll test ή ελιγμός Pagnini-McClure) Η δοκιμασία Dix-Hallpike είναι συνήθως θετική αποκαλύπτοντας έναν οριζόντιο νυσταγμό που αλλάζει κατεύθυνση, ανάλογα με το αυτί που είναι από κάτω. Όμως, η "καλύτερη" δοκιμασία είναι η ύπτια δοκιμή ρολό (Supine roll test ή ελιγμός Pagnini-McClure) που γίνεται με το σώμα ύπτια, το κεφάλι σε κλίση 30 μοιρών προς τα εμπρός, και στη συνέχεια, γυρίζοντας το κεφάλι προς κάθε μία πλευρά.  Ύπτια δοκιμή ρολό (Supine roll test ή ελιγμός Pagnini-McClure) γιά τον οριζόντιο σωλήνα Στο παραπάνω σχήμα φαίνεται η δοκιμή ύπτιου ρολό (Supine roll test ή ελιγμός Pagnini-McClure) για τη διάγνωση του BPPV που αφορούν τον δεξιό οριζόντιο ημικυκλικό σωλήνα (δεξιά HC-BPPV). Το κεφάλι είναι στραμμένο περίπου 90 ° προς κάθε πλευρά, ενώ το σώμα σε ύπτια θέση. Α: Καναλολιθίαση (Canalolithiasis) οπίσθιου βραχίονα του καναλιού (geotropic)Β: Κυπελολιθίαση (Cupulolithiasis) πρόσθιου βραχίονα του καναλιού (apogeotropic) Οι αντίστοιχες απεικονίσεις καταδεικνύουν την τοποθεσία των ωτολιθικών συντριμιών στο οριζόντιο κανάλι κατά τη διάρκεια κάθε ελιγμού, και την κατεύθυνση του επαγόμενου νυσταγμού (βέλη). Κατά τη διάρκεια αυτού του χειρισμού, οριζόντιος νυσταγμός μπορεί να χτυπά προς το έδαφος γεωτροπικός (geotropic) νυσταγμός (εικ. 5Α) ή προς το ταβάνι απογεωτροπικός (apogeotropic) νυσταγμός (Εικ. 5Β). Για την geotrophic παραλλαγή προσβεβλημένη πλευρά, είναι η πλευρά του δυνατότερου νυσταγμού. Για την apogeotrophic παραλλαγή, προσβεβλημένη πλευρά είναι η πλευρά του πιο αδύναμου νυσταγμού. Ο προκαλούμενος νυσταγμός τείνει να είναι πιο επίμονος σε HC-BPPV από ότι στο PC-BPPV. Ο νυσταγμός που προκαλείται κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης στο HC-BPPV συνήθως παρουσιάζει λιγότερο κόπωση και ένα μικρότερο λανθάνοντα χρόνο από ότι εκείνη που προκαλείται σε PC-BPPV. Όπου: BPPV: καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης, PC: οπίσθιος ημικυκλικός σωλήνας, HC: οριζόντιος ημικυκλικός σωλήνας) Γιά τον πρόσθιο σωλήνα γίνονται τα εξής: Κατ αρχήν ο ελιγμός Dix-Hallpike θα είναι θετικός, αλλά το πάσχον αυτί είναι απέναντι από την πλευρά που θα περίμενε κανείς για οπίσθιο BPPV. Γιά τον πρόσθιο σωλήνα γίνεται η παρακάτω διαγνωστική δοκιμασία όπου το κεφάλι κρέμεται πολύ(Deep Head Hanging Maneuver). Ακολουθεί η θεραπεία από μια σειρά ελιγμούς στο κεφάλι και το σώμα. Ουσιαστικά, πρώτα η κεφαλή γέρνει πίσω όσο το δυνατόν πιο κοντά στις 90 μοίρες. Μετά από 30 δευτερόλεπτα το κεφάλι κάμπτεται προς τα εμπρός, όσο το δυνατόν πιο κοντά στις 45 μοίρες για 30 δευτερόλεπτα. Και τέλος το σώμα ανασηκώνεται και επανέρχεται επάνω.  Δοκιμασία όπου το κεφάλι κρέμεται πολύ(Deep Head Hanging Maneuver) Αντιμετώπιση, θεραπεία ιλίγγου θέσηςΈχει δειχθεί ότι είναι δραστική μια ποικιλία χειρισμών επανατοποθέτησης της ωτοκονίας, που μειώνουν την ένταση της κατάστασης ή προκαλούν ύφεση. H θεραπεία είναι συνήθως απλή και γίνεται με χειρισμούς επανατοποθέτησης ωτοκονίας (Epley, Semont) και με ασκήσεις (Hamid, Brandt Daroff). Ο χειρισμός που συχνά χρησιμοποιείται είναι ο χειρισμός Epley για τον οπίσθιο σωλήνα, που είναι μια απλή διαδικασία που μπορεί να διενεργηθεί παρά την κλίνη του ασθενούς και επιχειρεί να μετακινήσει τα συγκρίματα της ωτοκονίας έξω από τον ημικύκλιο σωλήνα, εντός του ελλειπτικού κυστιδίου. Χρησιμοποιώντας την κατάλληλη τεχνική μιας σειράς αρκετών μετακινήσεων της κεφαλής και του σώματος με σκοπό την επανατοποθέτηση, ο ίλιγγος συχνά μπορεί να υποχωρήσει πλήρως, σε πολλές επιτυχείς περιπτώσεις. Η αποτελεσματικότητα του χειρισμού Epley έχει αξιολογηθεί σε αρκετές μελέτες, που έχουν δείξει ότι αποτελεί ασφαλή και δραστική θεραπεία για τον καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσης (BPPV) που προσβάλει τον οπίσθιο ημικυκλικό σωλήνα, αλλά δεν υπάρχουν οριστικά στοιχεία ως προς το εάν παρέχει μακροχρόνια υποχώρηση της κατάστασης. Ωστόσο, σε ποσοστό έως και 13% των ασθενών, τα συμπτώματα μπορεί να επιμένουν μετά από ένα μεμονωμένο χειρισμό και να είναι αναγκαίες οι επαναλήψεις του. Η χρήση αυχενικού κολάρου ή ο περιορισμός της μετακίνησης της κεφαλής για 2 ημέρες μετά από το χειρισμό μπορεί να ενισχύσει το θεραπευτικό αποτέλεσμα του.
 Χειρισμός Epley πάνω όψη
 Χειρισμός Epley πλάγια όψη Χειρισμός Epley επανατοποθέτησης των λίθων του οπίσθιου σωλήνα.
Βήμα 1: Καθίστε τον ασθενή σε σταθερή επιφάνεια, σε θέση ώστε να μπορεί να μετακινηθεί προς τα πίσω ώστε το κεφάλι να βρεθεί σε επικρεμάμενη θέση, με τον αυχένα σε ελαφρά έκταση. Σταθεροποιήστε το κεφάλι του ασθενούς με τα χέρια σας και μετακινήστε το κατά 45 μοίρες προς τη μια πλευρά, αυτή που θα ελεγχθεί. Μετακινήστε ταυτόχρονα το κεφάλι, τον αυχένα και τους ώμους, ώστε να αποφευχθεί κάποια θλάση στον αυχένα ή κάποια βίαιη υπερέκταση του.
Βήμα 2: Παρατηρείστε για την ύπαρξη νυσταγμού και κρατήστε τη θέση αυτή για περίπου 10 δευτερόλεπτα μετά από την παύση του νυσταγμού.
Βήμα 3: Κρατήστε το κεφάλι προς τα πίσω σε ελαφρά υπερέκταση και στρίψτε το κατά 90 μοίρες προς την αντίθετη πλευρά, όπου και θα αναμείνετε για 20 δευτερόλεπτα.
Βήμα 4: Στρίψτε το σώμα του ασθενούς ώστε να αλλάξει πλήρως πλευρά και περιμένετε 10 έως 15 δευτερόλεπτα.
Βήμα 5: Από αυτήν την πλάγια θέση, στρίψτε το κεφάλι ώστε να κοιτάζει προς το πάτωμα και κρατήστε το εκεί για 10 έως 15 δευτερόλεπτα.
Βήμα 6: Κρατήστε το κεφάλι ελαφρώς στην ίδια θέση, και ακολούθως ζητήστε από τον ασθενή να καθίσει και στο τέλος επαναφέρετε και το κεφάλι σε όρθια θέση. Παραμείνετε δίπλα στον ασθενή για λίγο, διότι ορισμένοι αισθάνονται ένα αιφνίδιο αλλά πολύ σύντομο αίσθημα ώθησης, σε αυτήν την καθιστή θέση. Επανάληψη: Μετά από αναμονή περίπου 30 δευτερολέπτων, επαναλάβετε όλο το χειρισμό. Εάν δεν υπάρχει παροξυσμικός νυσταγμός ή συμπτώματα κατά τη διάρκεια του χειρισμού Dix-Hallpike (βήματα 1, 2) τότε υπάρχει υψηλή πιθανότητα επιτυχίας. Η όλη διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί μία ακόμη φορά για ένα σύνολο τριών φορών.
Χειρισμός Epley πίσω όψη Ένας εναλλακτικός ελιγμός που μπορεί να βοηθήσει στον οπίσθιο BPPV ονομάζεται Semont ή απελευθερωτικός ελιγμός, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα όπου πάσχει το δεξί αυτί.
Χειρισμός Semont  1. Ο ασθενής κάθεται με τα πόδια να κρέμονται, και το κεφάλι γυρίζει 45 μοίρες οριζόντια προς το υγιές αυτί. 2. Το σώμα του ασθενούς κινείται γρήγορα στην άλλη θέση που βρίσκεται με την πάσχουσα πλευρά να ακουμπά στο κρεβάτι και τη μύτη προς τα πάνω. Η θέση διατηρείται για 3 λεπτά ή μέχρι τυχόν ίλιγγος και νυσταγμός να υποχωρήσει. Αυτό το βήμα μετακινεί τα συντρίμμια προς την κορυφή. 3. Ασθενής κινείται γρήγορα στην απέναντι ή μη προσβεβλημένη πλευρά (διατηρώντας την ίδια στροφή της κεφαλής) με τη μύτη προς στο έδαφος. Η θέση πάλι διατηρείται για 3 λεπτά ή μέχρι τυχόν ίλιγγος και νυσταγμός να υποχωρήσει. Αυτός ο ελιγμός μετακινεί τα συντρίμμια προς την έξοδο του καναλιού. Οδηγίες μετά τη θεραπεία επανατοποθέτησης BPPV Η όλη ιδέα με την Epley ή Semont ή όλους τους άλλους χειρισμούς επανατοποθέτησης είναι να μετακινηθούν τα σωματίδια ελεύθερης ωτοκονίας στο ελλειπτικό κυστίδιο του εσωτερικού αυτιού, όπου δεν θα προκαλούν πλέον ίλιγγο. Αφού ολοκληρωθεί ο ελιγμός Epley ή Semont ή άλλος, είναι σημαντικό να ακολουθήσετε τις οδηγίες μετά τη θεραπεία για να μεγιστοποιήσετε την επιτυχία.
Ασκήσεις του Hamid Σε περιπτώσεις που οι χειρισμοί Eplay ή Semont δεν είναι αποτελεσματικοί, συνιστώνται οι ασκήσεις του Hamid που περιγράφονται στην εικόνα και συνιστάται να γίνονται 10 επαναλήψεις τρεις φορές την ημέρα.  Ασκήσεις Hamid
Μια παραλλαγή της μεθόδου Brandt – Daroff μπορεί επίσης να είναι εξίσου αποτελεσματική στον έλεγχο του ιλίγγου. Η θέση της κεφαλής βρίσκεται δε ευθεία με τον κορμό και όχι σε στροφή. Η μέθοδος έχει το πλεονέκτημα ότι δεν είναι απαραίτητο να είναι γνωστό το πάσχον αυτί για να εφαρμοσθεί.  Παραλλαγή της μεθόδου Brandt – Darofff Εκτελώντας αυτές τις ασκήσεις στο σπίτι, ξαπλώστε στο πλάι, και παραμείνετε τριάντα δευτερόλεπτα σε κάθε μία από τις θέσεις που εμφανίζονται. Πρέπει να γίνονται πέντε επαναλήψεις αυτών των ασκήσεων κάθε πρωί και βράδυ για τρεις εβδομάδες, ή τρεις φορές την ημέρα για 2 εβδομάδες. Ασκήσεις Brandt-Daroff Οι ασκήσεις ιλίγγου Brandt-Daroff μπορούν να γίνουν στο σπίτι από τον ίδιο τον ασθενή.
 Ασκήσεις ιλίγγου Brandt-Daroff  Εκτελώντας τις ασκήσεις Brandt-Daroff στο σπίτι, ξαπλώστε στο πλάι με το κεφάλι στραμμένο προς τα πάνω περίπου 450, και παραμείνετε τριάντα δευτερόλεπτα σε κάθε μία από τις θέσεις που εμφανίζονται. Πρέπει να γίνονται πέντε επαναλήψεις αυτών των ασκήσεων κάθε πρωί και βράδυ για τρεις εβδομάδες, ή τρεις φορές την ημέρα για 2 εβδομάδες. Γιά τον οριζόντιο σωλήνα γίνονται τα παρακάτω Υπάρχει μια σειρά ελιγμών γνωστή ως Gufoni η οποία χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του οριζόντιου BPPV. Ο ελιγμός Gufoni για την geotrophic παραλλαγή του οριζόντιου, ξεκινά με κατάκλιση στη μη προσβεβλημένη πλευρά (πλευρά του ασθενέστερου νυσταγμού), στη συνέχεια προχωρά σε στροφή της κεφαλής κατά 45 μοίρες με τη μύτη προς τα κάτω, και τέλος ανασηκώνεται.  Ελιγμός Gufoni για την geotrophic παραλλαγή του οριζόντιου BPPV. Καναλολιθίαση (Canalolithiasis) οπίσθιου βραχίονα του καναλιού Ο ελιγμός Gufoni για την apogeotrophic παραλλαγή του οριζόντιου ξεκινά από την προσβεβλημένη πλευρά (και πάλι την πλευρά του πιο αδύναμου νυσταγμού), και προχωρά σε στροφή της κεφαλής κατά 45 μοίρες με τη μύτη προς τα πάνω (Στάδιο C) και τέλος ανασηκώνεται, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.  Ελιγμός Gufoni για apogeotrophic παραλλαγή του οριζόντιου BPPV. Κυπελολιθίαση (Cupulolithiasis) πρόσθιου βραχίονα του καναλιού. Αυτός ο ελιγμός επανατοποθέτησης Gufoni για την apogeotrophic παραλλαγή ευνοεί τη μετατόπιση των ωτολίθων από τον πρόσθιο στον οπίσθιο βραχίονα του οριζόντιου σωλήνα (οδηγώντας έτσι σε μετασχηματισμό από apogeotropic παραλλαγή σε μία geotropic παραλλαγή του οριζόντιου καναλιού), από όπου μπορούν στη συνέχεια να μεταναστεύσουν στο ελλειπτικό κυστίδιο με τον ελιγμό του Gufoni για την geotrophic παραλλαγή. Γιά τον οριζόντιο σωλήνα γίνεται επίσης ο παρακάτω χειρισμός (σούφλας) του Lempert (BBQ)  Χειρισμός (σούφλας) Lempert (BBQ) γιά τον οριζόντιο σωλήνα   Άλλος παραλλαγμένος χειρισμός (σούφλας) Lempert (BBQ) γιά τον οριζόντιο σωλήνα   Χειρισμός που πραγματοποιείται από τον ίδιο τον ασθενή στο σπίτι για μια εβδομάδα. Α Ξαπλώστε ανάσκελα στο πάτωμα ή σε ένα μαλακό χαλί. Κάντε κάμψη στο κεφάλι σας μέχρι 20-30 μοίρες ώστε να πλησιάζει το πηγούνι προς το στήθος σας, κρατήστε το κεφάλι σας έτσι στο υπόλοιπο της θεραπείας. B Περιστρέφετε το σώμα σας αργά προς την πλευρά που έχει τη λιγότερη ζάλη, σε αυτήν την περίπτωση προς τα αριστερά. Εκτελέστε ένα γύρο περίπου σε 4 λεπτά. Γ Σταματήστε για δύο λεπτά ανά γύρο στη μπρούμυτα θέση του με τη μύτη κατ 'ευθείαν στο πάτωμα. Δ Μετά από 3 γύρους, σηκωθείτε απαλά και λυγίστε το κεφάλι σας ελαφρώς προς τα εμπρός. E Επαναλάβετε τρεις φορές στην αριστερή πλευρά το πρωί και το βράδυ έως ότου η ελιγμός δεν σας προκαλεί πλέον καμία ζάλη. Μια παραλλαγή της μεθόδου Brandt – Daroff μπορεί επίσης να είναι εξίσου αποτελεσματική στον έλεγχο του ιλίγγου του οριζόντιου ημικύκλιου σωλήνα. Η θέση της κεφαλής βρίσκεται δε ευθεία με τον κορμό και όχι σε στροφή. Η μέθοδος έχει το πλεονέκτημα ότι δεν είναι απαραίτητο να είναι γνωστό το πάσχον αυτί για να εφαρμοσθεί. Παραλλαγή της μεθόδου Brandt – Darofff Εκτελώντας αυτές τις ασκήσεις στο σπίτι, ξαπλώστε στο πλάι, και παραμείνετε τριάντα δευτερόλεπτα σε κάθε μία από τις θέσεις που εμφανίζονται. Πρέπει να γίνονται πέντε επαναλήψεις αυτών των ασκήσεων κάθε πρωί και βράδυ για τρεις εβδομάδες, ή τρεις φορές την ημέρα για 2 εβδομάδες. Γιά τον πρόσθιο σωλήνα γίνεται ο παρακάτω χειρισμός Ουσιαστικά, πρώτα η κεφαλή γέρνει πίσω όσο το δυνατόν πιο κοντά στις 90 μοίρες. Μετά από 30 δευτερόλεπτα το κεφάλι κάμπτεται προς τα εμπρός, όσο το δυνατόν πιο κοντά στις 45 μοίρες για 30 δευτερόλεπτα. Και τέλος το σώμα ανασηκώνεται και επανέρχεται επάνω. Χειρισμός όπου το κεφάλι κρέμεται πολύ(Deep Head Hanging Maneuver) Οδηγίες μετά τη θεραπεία επανατοποθέτησης BPPV Η όλη ιδέα με την Epley ή Semont ή όλους τους άλλους χειρισμούς επανατοποθέτησης είναι να μετακινηθούν τα σωματίδια ελεύθερης ωτοκονίας στο ελλειπτικό κυστίδιο του εσωτερικού αυτιού, όπου δεν θα προκαλούν πλέον ίλιγγο. Αφού ολοκληρωθεί ο ελιγμός Epley ή Semont ή άλλος, είναι σημαντικό να ακολουθήσετε τις οδηγίες μετά τη θεραπεία για να μεγιστοποιήσετε την επιτυχία.
φάρμακα
Περιστασιακά, φάρμακα μπορούν να συνταγογραφηθούν για να ανακουφίσουν την αίσθηση της περιστροφής.
Ωστόσο, αυτά τα φάρμακα συχνά δεν λειτουργούν πολύ καλά για τη θεραπεία του ιλίγγου. Για να αποφευχθούν τα συμπτώματα σας κατά τη διάρκεια επεισοδίων ιλίγγου, αποφύγετε τις θέσεις που τα προκαλούν. ------------------------------------------------------------------------------
Για να αποφευχθεί επιδείνωση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια επεισοδίων ιλίγγου, δοκιμάστε τα εξής:
• Αποφύγετε να ξαπλώνετε στην πλευρά του αυτιού που πάσχει. • Αποφύγετε να ξαπλώσετε ύπτια, με την πλάτη μας, χωρίς να υποστηρίζεται ο αυχένας μας από μαξιλάρι. • Μόλις ξυπνήσετε το πρωί παραμείνετε στο άκρο του κρεβατιού για 1 με 2 λεπτά πριν σηκωθείτε από το κρεβάτι. • Προσέχετε τις κινήσεις της κεφαλής στο κομμωτήριο, στον οδοντίατρο, στο γυμναστήριο και το κολυμβητήριο. • Αποφύγετε την έντονη καταπόνηση, το σκύψιμο και το απότομο σήκωμα, καθώς και την κίνηση της κεφαλής σε ακραίες θέσεις. Αποφύγετε την έντονη και απότομη κίνηση πάνω, κάτω ή αριστερά, δεξιά.
Αποφύγετε επικίνδυνες δραστηριότητες όπως η οδήγηση, ο χειρισμός βαρέων μηχανημάτων, και εργασία σε ύψος μέχρι 1 εβδομάδα μετά την εξαφάνιση των συμπτωμάτων. Αν υποφέρετε από ίλιγγους θα πρέπει να :
πρόγνωση ιλίγγου θέσης
Επιπλοκές ιλίγγου θέσης
Περισσότερα για Ίλιγγο  Πιο αναλυτικά.... από την  ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΠΑΡΟΞΥΣΜΙΚΟΣ ΙΛΙΓΓΟΣ ΘΕΣΗΣΤι είναι ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης; Ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης είναι μια κατάσταση που προκαλεί έντονη ζάλη και ίλιγγο συνήθως κατά την αλλαγή της θέσης της κεφαλής του ασθενή και οφείλεται στην μετατόπιση κρυστάλλων και την συσσώρευση τους σε συγκεκριμένη θέση του έσω ωτός. Οι κρύσταλλοι καλούνται "ωτόλιθοι" ή "ωτοκονία". Οι ωτόλιθοι είναι κρύσταλλοι ανθρακικού ασβεστίου και αποτελούν ανατομικό στοιχείο του έσω ωτός, βρίσκονται δε φυσιολογικά σε ένα σχηματισμό του λαβυρίνθου που καλείται ελλειπτικό κυστίδιο. Το ελλειπτικό κυστίδιο μπορεί να υποστεί βλάβη από τραυματισμό της κεφαλής, φλεγμονή ή να υποστεί εκφυλισμό σταδιακά από την πρόοδο της ηλικίας. Σε κανονικές συνθήκες οι ωτόλιθοι αποδομούνται και αντικαθίστανται. Η αποδόμηση τους συμβαίνει στα ¨σκοτεινά κύτταρα¨ του λαβυρίνθου του έσω ωτός, τα οποία διατάσσονται σε μια ζώνη κυττάρων γειτονική στον σχηματισμό του ελλειπτικού κυστιδίου. Τα συμπτώματα του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσης είναι: ζάλη, αίσθημα περιστροφής, ίλιγγος, πονοκέφαλος, ναυτία, τάση προς έμετο. Οι δραστηριότητες που προκαλούν την έκλυση των παραπάνω συμπτωμάτων διαφέρουν από άτομο σε άτομο, αλλά κοινή παρατήρηση είναι πως η έκλυση των συμπτωμάτων έχει σχέση με ακραία θέση της κεφαλής. Έτσι συχνά αναφέρεται πως απότομο ανασήκωμα από το κρεβάτι ή στριφογύρισμα και απότομη αλλαγή θέσης στον ύπνο προκάλεσε έντονη ζάλη και ίλιγγο. Εκδήλωση ζάλης, αστάθειας και ιλίγγου συχνά παρουσιάζεται μετά από απότομη κίνηση της κεφαλής προς τα επάνω. Σε αρκετές γυναίκες ασθενείς με ζάλη και ίλιγγο τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από επίσκεψη σε κομμωτήριο, όπου το λούσιμο και το στέγνωμα των μαλλιών γίνεται σε θέση της κεφαλής προς τα πίσω, δηλαδή σε θέση υπερέκτασης της κεφαλής. Τα συμπτώματα του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσης συνήθως παραμένουν για μερικές ημέρες ή εβδομάδες, στην συνέχεια εξαφανίζονται, αλλά μπορεί να επανέλθουν ξανά μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Τι προκαλεί τον καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσης; Σε νεαρά άτομα, δηλαδή άτομα κάτω των 50 ετών, η πλέον συχνή αιτία του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσης είναι ο τραυματισμός της κεφαλής. Βέβαια η συχνότητα του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσης αυξάνεται με την πρόοδο της ηλικίας και στις περιπτώσεις αυτές συνήθως οφείλεται στην σταδιακή εκφύλιση του λαβυρίνθου του έσω ωτός. Έτσι σε ηλικίες άνω των 50 ετών είναι περισσότερο συχνός. Οι μισές περίπου και πλέον περιπτώσεις του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσης καλούνται ¨ιδιοπαθείς¨, που σημαίνει μη αναγνώριση εμφανούς αιτιολογίας. Διάφοροι ιοί μπορούν να προσβάλουν το έσω ους και πιθανά σχετίζονται με την εμφάνιση του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσης, όπως οι ιοί που προκαλούν την αιθουσαία νευρονίτιδα. Επίσης διαταραχές αιμάτωσης, όπως μικροεμβολικά επεισόδια της πρόσθιας κάτω παρεγκεφαλιδικής αρτηρίας (AICA), καθώς και η νόσος του Meniere είναι σημαντικά, αλλά μάλλον ασυνήθη αίτια πρόκλησης του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσης. Πως γίνεται η διάγνωση του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσης; Με το λεπτομερές ιστορικό, την κλινική εξέταση και τα αποτελέσματα του ακοολογικού ελέγχου και του ελέγχου του αιθουσαίου συστήματος. Σε μερικές περιπτώσεις είναι δυνατόν να υπάρχει αμφοτερόπλευρος καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης, δηλαδή εκδήλωση συμπτωμάτων που οφείλεται σε διαταραχές και από τα δύο αυτιά. Πως αντιμετωπίζεται ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης; Ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης είναι αυτοπεριοριζόμενος. Αυτό σημαίνει πως τα συμπτώματα σταδιακά περιορίζονται από μόνα τους και τελικά εξαφανίζονται. Βέβαια χωρίς ιατρική βοήθεια το παραπάνω χρονικό διάστημα πλήρους εξάλειψης των συμπτωμάτων μπορεί να ανέλθει και σε έξι μήνες. Φάρμακα που καταστέλλουν την ναυτία είναι συχνά χρήσιμα για την άμεση καταστολή του ιλίγγου και συστήνονται από πολλούς ιατρούς, αλλά καταλείπουν ένα αίσθημα αστάθειας και ανισσοροπίας. Το αίσθημα αυτό πρέπει να διακρίνεται από την παρουσία του πραγματικού ιλίγγου, μια και συχνά ο ασθενής συγχέει τις δύο αυτές οντότητες. Εδώ βοηθά η λήψη ενός προσεκτικού ιστορικού. Πιο αποτελεσματική είναι η εφαρμογή μιας σειράς ασκήσεων και χειρισμών που στόχο έχουν να μετακινήσουν, να διαλύσουν ή ακόμα και να επανατοποθετήσουν τους ωτόλιθους στην αρχική τους θέση. Οι ασκήσεις και οι χειρισμοί έχουν μεγάλη επιτυχία μέχρι κα�� στο 80% των ασθενών (έρευνα των Herdman και συν., 1993). Στόχο έχουν να μετακινήσουν τους ωτόλιθους από την θέση που προκαλεί την έκλυση του ιλίγγου, δηλαδή από τον οπίσθιο κάθετο ημικύκλιο σωλήνα. Τα ονόματα των χειρισμών ανήκουν στους πρώτους που αρχικά τους περιέγραψαν και κάθε χειρισμός διαρκεί περίπου 15 λεπτά μέχρι να ολοκληρωθεί. Ο χειρισμός του Epley καλείται και χειρισμός επανατοποθέτησης των ωτολίθων και περιλαμβάνει τοποθέτηση της κεφαλής σε 4 διαφορετικές θέσεις και παραμονή σε αυτές για περίπου 30 δευτερόλεπτα. Οι ωτόλιθοι απομακρύνονται και επιστρέφουν στην αρχική τους θέση σχεδόν από την πρώτη εφαρμογή του χειρισμού. Μια δεύτερη εφαρμογή ίσως απαιτηθεί, σε δύσκολες περιπτώσεις στις οποίες τα συμπτώματα επιμένουν και αυτό αφορά το 30% των περιπτώσεων περίπου. Ο χειρισμός του Semont, ο οποίος καλείται και χειρισμός απελευθέρωσης των ωτολίθων, πραγματοποιείται με την γρήγορη εναλλαγή θέσης του ασθενή από το ένα στο άλλο πλευρό, ενώ αυτός βρίσκεται κατακεκλειμένος. Είναι ένας χειρισμός, που για να είναι επιτυχής, πρέπει να γίνει με γρήγορο ρυθμό και εξαιτίας της αναστάτωσης που προκαλεί στον ασθενή, δεν είναι ιδιαιτέρως εύχρηστος και δεν προτιμάται από τους περισσότερους ιατρούς. Τι πρέπει να προσέχει ο ασθενής μετά τους χειρισμούς (Epley ή Semont) Περιμένετε 10 λεπτά αφού ολοκληρωθεί ο χειρισμός προτού σηκωθείτε. Μερικές φορές μπορεί να υπάρξουν μικρά επεισόδια ιλίγγου από ακόμα μετακινούμενους ωτόλιθους ή από απομάκρυνση ωτιλίθων από την σωστή τους θέση. Πρέπει να σας συνοδεύει κάποιος, ο οποίος θα οδηγήσει και το αυτοκίνητο σας στο σπίτι, ώστε να μετακινηθείτε με ασφάλεια. Πρέπει να κοιμηθείτε για τις επόμενες 24 ώρες με δύο μαξιλάρια κάτω από το κεφάλι σας. Για μερικές ημέρες πρέπει να αποφύγετε επίσκεψη σε κομμωτήριο ή σε οδοντίατρο. Επίσης πρέπει να αποφύγετε οποιαδήποτε άσκηση απαιτεί κίνηση της κεφαλής. Προσοχή χρειάζεται στο ξύρισμα, ώστε να μην σηκώνεται πολύ το πηγούνι, όταν επίσης χρειάζεται να τοποθετήσετε σταγόνες στα μάτια σας, καθώς και στο λούσιμο, όπου δεν πρέπει το κεφάλι μας να εκτείνεται πολύ προς τα πίσω. Για την επόμενη εβδομάδα πρέπει να αποφεύγονται κινήσεις που μπορεί να επαναφέρουν τον ίλιγγο, όπως η κίνηση της κεφαλής προς τα πίσω ή υπερβολικά προς τα κάτω. Πρέπει να αποφευχθούν ασκήσεις, όπως ύπτια κολύμβηση, υπερεκτάσεις των άκρων, καθίσματα, επικύψεις και ασκήσεις φυσικοθεραπείας για την μέση ή τα άκρα στις οποίες υπερεκτείνεται η κεφαλή. Σε περιπτώσεις που οι χειρισμοί Eplay ή Semont δεν είναι αποτελεσματικοί, συνιστώνται οι ασκήσεις του Hamid που περιγράφονται στην εικόνα και συνιστάται να γίνονται 10 επαναλήψεις τρεις φορές την ημέρα. Ασκήσεις Hamid Χειρουργική θεραπεία Εάν μετά την επανάληψη των εξετάσεων για ένα χρόνο οι κρίσεις του ιλίγγου δεν έχουν ελεγχθεί ή επανεμφανίζονται ή τα συμπτώματα διαρκούν για ένα χρόνο ή και περισσότερο, πρέπει να συζητηθεί το ενδεχόμενο χειρουργικής αντιμετώπισης. Η προτεινόμενη χειρουργική παρέμβαση είναι η απόφραξη του οπίσθιου κάθετου ημικύκλιου σωλήνα έτσι ώστε οι μετακινούμενοι ωτόλιθοι να μην διεγείρουν τους σχηματισμούς του λαβυρίνθου προκαλώντας ίλιγγο. Η απόφραξη του οπίσθιου κάθετου ημικύκλιου σωλήνα δεν επηρεάζει την λειτουργικότητα άλλων δομών του εσωτερικού αυτιού, δεν επηρεάζει την ακοή ή την ισορροπία γενικότερα. Είναι σαν μέθοδος αποτελεσματική στο 90% των δύσκολα αντιμετωπίσιμων αυτών περιπτώσεων του επίμονου ιλίγγου. Πρέπει βέβαια να εφαρμόζεται μόνο όταν οι χειρισμοί των Epley ή Semont και οι ασκήσεις Hamid έχουν αποτύχει. Άλλες χειρουργικές θεραπευτικές προσεγγίσεις είναι περισσότερο επιθετικές και καταλείπουν αναπηρίες δυσανάλογες με το όφελος του ελέγχου του ιλίγγου. Η αιθουσαία νευρεκτομή καταλείπει μόνιμη διαταραχή ισορροπίας, ενώ η λαβυρινθεκτομή καταλείπει μόνιμη απώλεια ακοής. Η επιλογή έμπειρου χειρουργού και η συζήτηση μαζί του όλων των δυνατών μεθόδων και των συνεπειών των χειρουργικών παρεμβάσεων είναι ο ασφαλέστερος τρόπος προσέγγισης των επίμονων περιπτώσεων ιλίγγου. Πως επηρεάζει ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης την καθημερινή μου ζωή; Επί επιμονής του ιλίγγου και μέχρι αποθεραπείας του είναι αναγκαίο να τροποποιηθούν μερικές καθημερινές συνήθειες και δραστηριότητες για να ελεγχθεί αποτελεσματικότερα η πιθανή έκλυση του ιλίγγου.
Άτυπη μορφή του καλοήθη παροξυσμικού ίλιγγου θέσης Υπάρχουν μορφές καλοήθη παροξυσμικού ίλιγγου θέσης που δεν οφείλονται σε μετακίνηση των ωτολίθων στον οπίσθιο κάθετο ημικύκλιο σωλήνα. Κατά την προσπάθεια μετακίνησης ή επανατοποθέτησης των ωτολίθων, μπορεί αυτοί να οδηγηθούν σε άλλους ημικύκλιους σωλήνες, όπως ο πρόσθιος κάθετος ή συνηθέστερα ο οριζόντιος. Αυτό μπορεί να συμβεί και αυτόματα, χωρίς να προηγηθεί κάποιος χειρισμός. Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης του οριζόντιου ημικύκλιου σωλήνα εμφανίζεται σε ποσοστό περίπου 3%. Η διάγνωση γίνεται με την παρατήρηση των κινήσεων των ματιών, δηλαδή την παρατήρηση του νυσταγμού. Ο νυσταγμός που οφείλεται στον καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσης του οριζόντιου ημικύκλιου σωλήνα αλλάζει κατεύθυνση ανάλογα με το αυτί το οποίο εξετάζεται. Μπορεί να κατευθύνεται προς το έδαφος (γεωτροπικός νυσταγμός) ή προς την αντίθετη κατεύθυνση (αγεωτροπικός νυσταγμός). Είναι σπάνιος σε συχνότητα νυσταγμός με κυριότερο χαρακτηριστικό την αλλαγή κατεύθυνσης. Η αντιμετώπιση του είναι σχετικά περισσότερο περίπλοκη. Συνίσταται σε χειρισμούς περιστροφής ολόκληρου του σώματος ξεκινώντας από την ύπτια πλάγια θέση με το πάσχον αυτί προς τα κάτω, στην συνέχεια στροφή ολόκληρου του σώματος στην ύπτια κατακεκλιμένη θέση, στροφή ολόκληρου του σώματος σε πλάγια θέση με το πάσχον αυτί προς τα πάνω και στην συνέχεια τοποθέτηση σε καθιστική θέση στο άκρο του κρεβατιού. Επανάληψη των ασκήσεων είναι απαραίτητη με μεσοδιαστήματα ανάπαυσης 30 δευτερολέπτων έως 1 λεπτού. Η μέθοδος δεν είναι ακόμη ευρέως αποδεκτή για την αποτελεσματικότητα της. Μια παραλλαγή της μεθόδου υπόσχεται καλά αποτελέσματα στο 75% περίπου των περιπτώσεων. Η μέθοδος στηρίζεται σε μια πλήρη περιστροφή κατά 360 μοίρες από την ύπτια θέση και στρέφοντας ολόκληρο το σώμα προς το υγιές αυτί, κάθε φορά κατά 90 μοίρες μέχρι την πλήρη περιστροφή. Επαναλαμβάνεται δύο φορές ο χειρισμός και στην συνέχεια πραγματοποιείται από τον ίδιο τον ασθενή στο σπίτι για μια εβδομάδα. Μια παραλλαγή της μεθόδου Brandt – Daroff μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική στον έλεγχο του ιλίγγου του οριζόντιου ημικύκλιου σωλήνα. Η θέση της κεφαλής βρίσκεται δε ευθεία με τον κορμό και όχι σε στροφή. Η μέθοδος έχει το πλεονέκτημα ότι δεν είναι απαραίτητο να είναι γνωστό το πάσχον αυτί για να εφαρμοσθεί. Αυτό είναι σημαντικό μια και είναι δύσκολο πολλές φορές να καθορισθεί η πλευρά που πάσχει στον καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσης του οριζόντιου ημικύκλιου σωλήνα. Μπορεί, επίσης, να αποτελέσει χειρισμό εναλλακτικό όταν οι άλλες μέθοδοι έχουν αποτύχει. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν πως κατάκλιση με το κεφάλι ψηλά και στροφή της κεφαλής προς το υγιές αυτί, ενώ το πάσχον αυτί βρίσκεται προς τα επάνω, ελέγχει τον ίλιγγο μέχρι και το 75% των περιπτώσεων. Αυτή η θέση είναι όμοια όπως και μετά από χειρισμό Epley. Σε ιδιαίτερα επίμονες περιπτώσεις ίσως είναι απαραίτητη και νευρολογική εκτίμηση για τον αποκλεισμό άλλων αιτιών. Ο ίλιγγος αποτελεί έναν από τους συχνότερους λόγους προσέλευσης των ασθενών στο ιατρείο. Ο ίλιγγος μπορεί να προκληθεί από διαταραχές του περιφερικού αιθουσαίου συστήματος ή του κεντρικού νευρικού συστήματος (ιδίως του στελέχους ή της παρεγκεφαλίδας).
Οι περιφερικές βλάβες είναι συνήθως αθώες και έχουν καλοήθη πορεία, ενώ οι κεντρικές βλάβες είναι δυνητικά απειλητικές για τη ζωή. Το ιστορικό και ιδιαίτερα η χρονική σειρά εισβολής των συμπτωμάτων και το είδος του νυσταγμού αποτελούν τα πιο χρήσιμα στοιχεία για τον προσανατολισμό στη διάγνωση.
Η παρουσία νευρολογικών συμπτωμάτων και σημείων συνηγορεί υπέρ κεντρικής προέλευσης του ιλίγγου, ενώ η παρουσία διαταραχών ακοής, εμβοών ή ωταλγίας υποδεικνύει περιφερικού τύπου βλάβη.
Εντούτοις συμβαίνει μικρά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια να εκδηλώνονται με μεμονωμένο σύμπτωμα ιλίγγου. Επίσης σοβαρά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια του εγκεφαλικου στελέχους και της παρεγκεφαλίδας, απειλητικά για τη ζωή, μπορεί να έχουν και μάλλιστα πρώιμα και προειδοποιητικά μόνο βαρηκοία,εμβοές, και ίλιγγο. Αν προστεθεί και ότι αρκετές από τις περιφερικές βλάβες δεν μπορούν να περιμένουν γιατί το εσωτερικό αυτί είναι ευαίσθητο και ειδικά στην ισχαιμία καταδεικνύεται ότι ο ίλιγγος είναι επείγον πρόβλημα και κατά πρώτο λόγο
ωτορινολαρυγγολογικό.
Η μαγνητική τομογραφία και η μαγνητική αγγειογραφία αποτελούν τις εξετάσεις επιλογής για την εκτίμηση ασθενών με υποψία κεντρικού τύπου βλάβης. Η αξονική τομογραφία παρουσιάζει μικρή ευαισθησία στη διερεύνηση του κεντρικού τύπου ιλίγγου, ιδιαίτερα στην ανίχνευση μικρών εγκεφαλικών επεισοδίων που εδράζονται εντός του οπισθίου βοθρίου της παρεγκεφαλίδας.
Ο ίλιγγος θεωρείται επείγον πρόβλημα και δεν πρέπει να χάνεται χρόνος. Όπως και το όργανο της ακοής, έτσι και τα όργανα της ισορροπίας αποτελούνται από ευγενέστατα νευρο-επιθηλιακά κύτταρα. Τα αισθητήρια κύτταρα του κοχλία (τριχωτά) και του αιθουσαίου οργάνου βρίσκονται, μαζί με τα νευρικά κύτταρα, στην κορυφή της ανατομικής και λειτουργικής εξειδικεύσεως. Είναι δε νόμος στη βιολογία, ότι όσο αυξάνεται η κυτταρική εξειδίκευση, τόσο χάνεται η ικανότητα επιβιώσεως των κυτταρικών σχηματισμών (π.χ. η ανθεκτικότητα και αναγεννητικότητα των κυττάρων, η ανάπλαση των ιστών κλπ).
.
Ίλλιγος: έλεγχος με νυσταγμογράφημα
Ο έλεγχος της λειτουργίας του λαβυρίνθου γίνεται με το νυσταγμογράφημα. Στη διάρκεια αυτής της εξέτασης γίνεται διέγερση του λαβυρίνθου με ψυχρό, θερμό διακλυσμό και καταγράφονται οι νυσταγμικές κινήσεις. Με τον τρόπο αυτό, συγκρίνοντας τη λειτουργία των δύο λαβυρίνθων μπορούμε να συμπεράνουμε αν υπάρχει υπαισθησία. Κατά τη διάρκεια του νυσταγμογραφήματος γίνονται επίσης και οι οπτοκινητικές δοκιμασίες με τις οποίες ελέγχονται οι σακκαδικές κινήσεις, η παρακολούθηση στόχου και ο οπτοκινητικός νυσταγμός. Οι δοκιμασίες αυτές είναι παθολογικές σε προβλήματα κεντρικής αιτιολογίας.
Το νυσταγμογράφημα (Video ή ηλεκτρο-νυσταγμογράφημα) είναι η σημαντικότερη εξέταση για τη διάγνωση του ιλίγγου γιατί δείχνει:
   Νυσταμογράφημα
 | 
 |
Λαβύρινθοι
