ΥΠΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

Πόνος στο αυτί (Ωταλγία)

Η νεύρωση του αυτιού είναι πολύπλοκη και γίνεται από περισσότερα του ενός νεύρα. Τα νεύρα αυτά, εκτός από το αυτί, νευρώνουν και άλλα όργανα στην κεφαλή και τον τράχηλο με αποτέλεσμα ένα πρόβλημα που υπάρχει αλλού να αντανακλά (χτυπά) στο αυτί  προκαλώντας πόνο.

Έτσι ο πόνος στο αυτί μπορεί να οφείλεται σε αιτίες που αφορούν στο αυτί, αλλά και σε αιτίες που δεν έχουν καμία σχέση με αυτό και είναι αντανακλαστικός από τη περιοχή του κεφαλιού και του λαιμού. Ιδίως ένας χρόνιος πόνος στο αυτί σε ηλικιωμένο μπορεί να έχει σχέση με καρκίνο!

Μπορεί να είναι συνεχής ή διακοπτόμενος, έντονος ή βαθύς, διαξιφιστικός (σαν σουβλιές) ή απλά ενοχλητικός. Μπορεί επίσης να γίνεται πιο έντονος όταν πιέζουμε το αυτί, όταν μασάμε, όταν φτερνιζόμαστε ή φυσάμε τη μύτη μας.

Το αυτί συνήθως πονάει γιατί η ευσταχιανή σάλπιγγα δεν ισορροπεί τις πιέσεις μεταξύ του ατμοσφαιρικού αέρα και του μέσου αυτιού, δύο περιοχές που τους χωρίζει ο τυμπανικός υμένας. Επίσης στο μέσο αυτί αναπτύσσονται φλεγμονές που προκαλούν πόνο και τις ονομάζουμε ωτίτιδες, ενώ όταν υπάρχει και παραγωγή πύου λέγεται μέση πυώδη ωτίτιδα. Το πύο αν είναι αρκετό μπορεί να προκαλέσει μέχρι και ρήξη τυμπάνου.

Το ακριβές σημείο του πόνου είναι πολύ σημαντικό για να καταλάβουμε ποιο μέρος του αυτιού πάσχει.

Ο πόνος μπροστά από το αυτί, στη περιοχή του τράγου συνήθως προέρχεται από μικρό δοθιήνα (σπυράκι με πύον). Ο πόνος βαθιά στο αυτί ή πίσω από αυτό προέρχεται από οξεία μέση ωτίτιδα ή μαστοειδίτιδα και μερικές φορές αυξάνεται όταν φυσάμε τη μύτη μας.
Ο πόνος πίσω από το αυτί ή κάτω από αυτό, που αυξάνεται όταν το πιέζουμε προέρχεται από εξωτερική ωτίτιδα.

Οι αιτίες που αφορούν το αυτί μπορούν να διαπιστωθούν και να ελεγχθούν από τον γιατρό. Εάν ο έλεγχος αυτός είναι φυσιολογικός, τότε πρέπει να αναζητηθούν αιτίες μακριά από το αυτί.

Σε αυτές τις περιπτώσεις ο πόνος γίνεται αισθητός αντανακλαστικά από άλλες περιοχές, που νευρώνονται και αυτές από κλάδους των νεύρων που νευρώνουν το έξω και το μέσο αυτί ( 5^ο, 9^ο,10^ο κρανιακά νεύρα). Οι περιοχές αυτές που έχουν κοινή νεύρωση με το έξω και το μέσο αυτί είναι  η μύτη, οι παραρίνιοι κόλποι, ο ρινοφάρυγγας, τα δόντια, τα ούλα, η κροταφογναθική άρθρωση, η γνάθος, οι παρωτίδες, η γλώσσα, οι υπερώιες αμυγδαλές, ο φάρυγγας, ο λάρυγγας, η τραχεία και ο οισοφάγος. Οποιαδήποτε βλάβη στις παραπάνω περιοχές μπορεί να εμφανιστεί σαν πόνος στο αυτί!

Αυτές είναι:

• Παθήσεις των δοντιών ιδίως των πίσω. Ο φρονιμίτης που βγαίνει ή δεν μπορεί να βγει, όπως επίσης κάποια ρίζα δοντιού που έχουμε βγάλει και αυτή έμεινε μέσα, μπορεί να κάνει οδοντικό πόνο στο αυτί.
• Κροταφογναθικό Σύνδρομο (ΚΓΣ) ή Αρθρίτιδα της κροταφογναθικής άρθρωσης. Όταν τα δόντια δεν πατάνε καλά, π.χ. μετά από οδοντιατρικές θεραπείες ή μερικά λείπουν ή υπάρχουν ορθοδοντικά προβλήματα, τότε η άρθρωση κουράζεται, κάνει φλεγμονή και πονάει το αυτί.
  
• Παθήσεις του στόματος του φάρυγγα του λάρυγγα και του οισοφάγου. Η οξεία αμυγδαλίτιδα, το φαρυγγικό απόστημα, η αδενοτομή, η αμυγδαλεκτομή, τα έλκη και οι κακοήθεις όγκοι του στόματος του φάρυγγα του λάρυγγα και του οισοφάγου πολλές φορές κάνουν πόνο στο αυτί.
• Ο λάρυγγας πρέπει να εξετάζεται πάντοτε ιδίως με βιντεοενδοσκόπηση , γιατί ο καρκίνος στη περιοχή αυτή και η φυματιώδης λαρυγγίτιδα κάνουν αντανακλαστικό πόνο στο αυτί.
• Στη ρινίτιδα και την ιγμορίτιδα σπάνια πονάει το αυτί, αλλά οι κακοήθεις όγκοι της μύτης και των ιγμορείων μπορεί να προκαλέσουν πόνο στο αυτί.
• Νευραλγίες. Υπάρχει ένα νεύρο που λέγεται γλωσσοφαρυγγικό και μερικές φορές κάνει έντονο πόνο στο πίσω μέρος της γλώσσας, στο φάρυγγα και το αυτί.

Για να διερευνηθεί ο πόνος στο αυτί θα πρέπει να γίνεται ωτοσκόπηση, ακουομετρία, έλεγχος λειτουργίας της αίθουσας του έσω αυτιού, ακτινογραφίες οδόντων, αξονική τομογραφία κεφαλής, κροταφικών οστών λαιμού και κόλπων και ίσως χρειασθεί και μαγνητική τομογραφία.

Ο πόνος στο αυτί πρέπει να θεραπεύεται αφού έχει βρεθεί η αιτία. Συνήθως ο πόνος ανταποκρίνεται στα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Θα πρέπει να αποφεύγεται το μάσημα τσίχλας και σκληρών τροφών.